Haber (kitle iletişimi), bir yerde yaşanan güncel olay hakkında, üçüncü taraf kişilerini bilgilendirmek için görsel, yazılı ve sözlü yapılan bir sunum çeşididir. Genellikle dünya, gündem, siyaset, spor, ekonomi, sağlık, magazin ve teknoloji bilgilerini aktarmak için uygulanmaktadır. Bu sunum çeşitleri televizyon, radyo, gazete, kitap, dergi ve internet aracılığı ile aktarılmaktadır. Eski dünya insanları tarafından, sadece yazılım medya ile haberleşme sağlanıyordu, fakat teknolojinin gelişmesi ile, haberleşme aygıtları çoğalmıştır. İnternet sayesinde kıtalar arası iletişimin çok kolaylaştığı bu günümüzde, bir yerde yaşanan olay, dakikalar içinde başka ülkeler tarafından öğrenilmektedir. Haber insanlar arası iletişimin vazgeçilmez bir parçası ve bir nevi önemli bir ihtiyacıdır. Savaş, sağlık, ekonomi, siyaset gibi alanlarda çok önemli kilit rol oynayarak, dünya genelindeki insanların birbirleri ile iletişim halinde kalmasını sağlamaktadır. Örneğin 2019 Aralık ayında Çin'de ortaya çıkan yeni tip coronavirüs (covid-19), Çin'in bu olayın haberini yapmasından sonra, tüm dünya tarafından duyulmuş ve olaya karşı ön tedbir alınmıştır. Alınan tedbirler gördüğümüz kadarıyla çok fazla bir işe yaramasa da, bu konu haberleşmeden farklı bir kategoride değerlendirilmekte ve sağlık alanına girmektedir.
SON DAKİKA HABER NEDİR?
Son dakika haber (hızlı kitle iletişimi), bir bölgede yaşanan olayın, dakikalar içinde başkalarına aktarılması ve üçüncü tarafların sadece dakikalar içinde bilgilendirilmesi için kullanılmaktadır. Birçok basın-yayın kuruluşları (kitle iletişim araçları), bünyesinde anlaştığı gazeteciler ile, kendilerini takip eden kişilere bilgi akışı sağlamaktadırlar. Bu bilgilendirmeler genellikle televizyon aracılığıyla yapılsa da, teknoloji sayesinde son 20 yıldır mobilleşme dönemi başlamıştır. Özellikle internet siteleri ve video paylaşım platformları üzerinden bilgi akışları yapılmaktadır. Günümüz Türkiye'sinde kitle iletişimi için en çok kullanılan haber siteleri şöyledir:
haberler.com, haber7.com, hürriyet.com.tr, ensonhaber.com, haberturk.com, ahaber.com.tr, sozcu.com.tr ve cnnturk.comsiteleridir. Günümüz dünyasında kitle iletişimi için en çok kullanılan video paylaşım platformları ise:
youtube.com, dailymotion.com ve vimeo.comaraçları olmaktadır. Dünya genelinde bu iletişim araçları kullanılarak son dakika haber aktarımları sağlanmaktadır. Bu saydığımız iletişim araçları cep telefonları, bilgisayar sistemleri ve akıllı televizyonlar kullanılarak kullanılmaktadır. Bu iletişim araçlarına giriş yapmak için, öte yandan cep telefonlarının iletişim sistemlerin göre mobil uygulamalar bulunmaktadır. Android ve iOS işletim sistemine sahip cep telefonlarına uygun olanlar ile kitle iletişim araçları kullanılmaktadır. Söylediğimiz gibi, internet keşfedildikten sonra bu araçlar ortaya çıkmıştır. İnternetin (World Wide Web) keşfi 1991 yılında yapılmış, 30 Nisan 1993 yılında ise kamunun kullanımına açılmıştır. Yaklaşık 27 yıllık bir geçmiş içinde bu halini almıştır ve gelecek yıllarla birlikte değişim göstermesi kaçınılmazdır.
HABERLERİ KİM HAZIRLAR?
Haber, belirli bir kitle tarafından hazırlanan bir şey değildir. Tabii ki de bunun için üniversite bölümleri bitiren ve hayatını haberciliğe adayan insanlar vardır, fakat herkes gördüğü olayı görsel, yazılı veya sözlü olarak kaydetmek şartıyla bu vasfı taşıyabilir. Dünya üzerinde cep telefonu aygıtı kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte, hemen hemen herkes yaşanan yeni olayları kaydetmeye başlamıştır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi internet araçları kullanılarak, sıradan bir kişinin bile görüntülediği olaylar dakikalar içinde tüm dünyaya ulaşabilmektedir. Yani bunun için illaki üniversitede gazetecilik bölümü okumaya gerek bulunmamaktadır.
Son dakika haber tabiri genellikle basın-yayın ajansları tarafından kullanılmaktadır. Ajanslar elde ettikleri bilgileri son dakika olarak kamunun kullanımına sunmaktadır. Basın-yayın ajansları genellikle birbirlerini tekrar eden bilgi paylaşımları yapmaktadırlar. Çünkü; ufak bir yerde yaşanan olayın çok az kişi tarafından görülmesi ve bunun kısıtlı kişiler tarafından kaydedilmesinden dolayı, ajanslar mecburen birbirlerinden elde ettikleri haberleri kopyalamak zorundadırlar. Bunun bir diğer örneği ise; yapılan siyasi açıklamalar olabilir. Haberler temelde yaşanan olayları birebir aktarmak zorunda olduğu için, siyasilerin yaptığı konuşmaları veya başka ünlü kişilerin yaptıkları görüş ve değerlendirmeleri değiştirmeden paylaşmak zorundadırlar. Bu durum da mecburen birbirini kopyalama hadisesini meydana getirmektedir. Bu gibi durumlarda basın-yayın ajanslarının ya da içerik editörlerinin yorumu da alınmakta ve olay veya konuşmaya yorumlar eklenmektedir.
Haberler çok fazla kategoriye ayrılan ve toplumda her türlü alanı barındıran bir başlıktır. Bu başlık altında akla gelebilecek her türlü olaya yer verilmektedir. Gerek kitle iletişimi için kullanılan siteler, gerekse aynı amaç için kullanılan video platformları, toplumun bilgi ihtiyacını gidermek ve yaşanan son gelişmeler hakkında kamuya bilgi vermek için oluşturulmuştur.
Haberler
Haber Kategorileri Nelerdir?
Haber kategorileri çok fazla alana ayrılmaktadır. Şöyledir ki, toplum hayatının her bölümü bu alan içine girmektedir. Dünyada yaşanan gelişmeler, gündem olayları, spor faaliyetleri, magazin gelişmeleri, dini olaylar, ekonomik gelişmeler, politika gündemi, meslek dalları, teknolojik gelişmeler gibi akla gelebilecek her türlü alan içinde bu kategori uzatılabilir.
Haberlerin Kopyalanması Siteleri Etkiler mi?
Üst başlıkta da belirttiğim gibi; haberler mecburen kopya içerik barındırmak zorundadır. Bu hem sitelerde hemde medyada böyledir. Bu konuda yapılabilecek pekte bir şey bulunmamaktadır. Google, Yahoo, Yandex, Bing gibi arama motorları da bu durumun farkındadır ve kitle iletişimi kaynaklı sitelere suistimal gösterilmektedir. Kopyalanan haberin manşet ve başlık kısmı değiştirilerek, alt haber birebir aynı bırakılmaktadır veya değiştirilebilir alanlar editörler tarafından baştan yazılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder